Kurban Bayramı Namazı Nedir? Kurban Bayramı Namazı Nasıl Kılınır?

Müminlerin Rablerine teslimiyetlerinin en güzel nişanesi olan Kurban Bayramı, sabahın erken saatlerinde camileri dolduran tekbir sesleri ve omuz omuza saf tutan inananların vahdet görüntüsüyle başlar.

İslam alemi için sevinç, paylaşma ve kardeşlik günü olan bu mübarek sabah, "Kurban Bayramı Namazı" ile taçlandırılır. Efendi Derneği olarak, bu ibadeti huşu içinde eda etmek isteyenler için Kurban Bayramı namazının kılınışını, hükmünü ve faziletlerini detaylı bir rehber halinde hazırladık.

Kurban Bayramı Namazı Nedir?

Kurban Bayramı namazı, Kurban Bayramı’nın birinci günü güneşin doğup kerahet vaktinin çıkmasından sonra cemaatle kılınan iki rekatlık, kendine has tekbirleri olan özel bir şükür namazıdır. Bu namaz, İslam’ın şiarlarından biri olup, ümmetin birlik ve beraberliğini sembolize eden en büyük toplu ibadetlerden biridir. Yılda sadece iki kez kılınan bayram namazları, diğer vakit namazlarından farklı olarak, içerisinde "Zevaid Tekbirleri" denilen ilave tekbirleri barındırır. Bu namaz, kulun Rabbine şükrünü arz etmesi ve kurban ibadetine başlamadan önceki ilk manevi hazırlıktır. Camilerde okunan hutbe ile tamamlanan bu ibadet, müminlerin birbirleriyle bayramlaşmasına ve helalleşmesine vesile olan bir rahmet kapısıdır.

Kurban Bayramı Namazı Kaç Rekattır?

Kurban Bayramı namazı, cemaatle kılınan 2 rekatlık bir namazdır. Beş vakit namazdan ve Cuma namazından farklı olarak, bu iki rekatın her birinde "Zevaid Tekbirleri" adı verilen fazladan üçer tekbir alınır. Birinci rekatta iftitah tekbirinden sonra üç, ikinci rekatta ise rükuya gitmeden önce üç olmak üzere toplamda altı ilave tekbir ile kılınır. Bu yönüyle diğer namazlardan ayrılır ve kendine has bir huşu iklimi oluşturur.

Adım Adım Kurban Bayramı Namazı Kılınışı

Kurban Bayramı namazının kılınışı, içerdiği ilave tekbirler nedeniyle cemaatimiz tarafından zaman zaman karıştırılabilmektedir; bu sebeple imam efendi namaza başlamadan önce genellikle kısa bir tarif yapar. Ancak bu ibadeti bilinçli ve hatasız bir şekilde eda etmek isteyenler için adım adım kılınışını aşağıda derledik.

Kurban Bayramı Namazına Nasıl Niyet Edilir?

Niyet, ibadetin özü ve kalbin yönelişidir; Kurban Bayramı namazı için de halis bir niyet şarttır. İmamın arkasında saf tutan cemaat, kalben ve dillen şu şekilde niyet eder:

"Niyet ettim Allah rızası için Kurban Bayramı namazını kılmaya, uydum hazır olan imama."

Bu niyetle birlikte dünya kelamı terk edilir, eller semaya kaldırılarak tekbir alınır ve namaza başlanır.

1. Rekat

1. İftitah Tekbiri: İmam "Allahu Ekber" diyerek iftitah tekbirini alır, cemaat de imamın peşinden "Allahu Ekber" diyerek tekbir alır ve ellerini bağlar (göbek altında veya göğüs hizasında, mezhebe göre).
2. Sübhaneke Duası: Herkes içinden sessizce "Sübhaneke" duasını okur.
3. İlave (Zevaid) Tekbirler:
   • 1. Tekbir: İmam yüksek sesle, cemaat içinden "Allahu Ekber" der. Eller kulak hizasına kaldırılır ve yana salınır (bağlanmaz).
   • 2. Tekbir: İmam yüksek sesle, cemaat içinden "Allahu Ekber" der. Eller tekrar kulak hizasına kaldırılır ve yana salınır (bağlanmaz).
   • 3. Tekbir: İmam yüksek sesle, cemaat içinden "Allahu Ekber" der. Eller kulak hizasına kaldırılır ve bu sefer tekrar bağlanır.
4. Kıraat: İmam içinden Euzü Besmele çeker, dışından sesli olarak Fatiha Suresi'ni ve ardından bir Zamm-ı Sure (Kur'an'dan bir bölüm) okur.
5. Rüku ve Secde: İmam "Allahu Ekber" diyerek rükuya gider, cemaat de uyar. Rüku ve secdeler yapıldıktan sonra ikinci rekat için ayağa kalkılır.

2. Rekat

1. Kıraat: İkinci rekata kalkınca eller bağlanır. İmam içinden Besmele çeker, dışından sesli olarak Fatiha Suresi'ni ve bir Zamm-ı Sure okur.
2. İlave (Zevaid) Tekbirler: Kıraat bittikten sonra rükuya gitmeden önce ilave tekbirler alınır.
   • 1. Tekbir: İmam "Allahu Ekber" der, eller kulak hizasına kaldırılır ve yana salınır.
   • 2. Tekbir: İmam "Allahu Ekber" der, eller kulak hizasına kaldırılır ve yana salınır.
   • 3. Tekbir: İmam "Allahu Ekber" der, eller kulak hizasına kaldırılır ve yana salınır.
3. Rüku Tekbiri: Dördüncü kez "Allahu Ekber" denildiğinde eller kaldırılmadan doğrudan rükuya gidilir. (Burada şaşırmamak, elleri kaldırmadan eğilmek önemlidir).
4. Secde ve Oturuş: Rüku ve secdeler tamamlandıktan sonra son oturuşa geçilir.
5. Dualar ve Selam: Oturuşta sırasıyla "Ettehiyyatü", "Allahümme Salli", "Allahümme Barik" ve "Rabbena" duaları okunur. İmam önce sağa sonra sola selam verir, cemaat de aynı şekilde selam vererek namazı tamamlar.

Kurban Bayramı Namazında Hangi Dualar Okunur?

Kurban Bayramı namazında okunan dualar, diğer namazlardaki dualarla büyük ölçüde benzerlik gösterir ancak kıraat açısından imamın tercih ettiği sureler sünnete uygunluk açısından farklılık gösterebilir.

• Sübhaneke: Namazın başında iftitah tekbirinden sonra okunur.
• Fatiha Suresi: Her iki rekatta da imam tarafından sesli okunur.
• Zamm-ı Sureler: Peygamber Efendimiz (s.a.v.), bayram namazlarında genellikle A'la Suresi, Gaşiye Suresi veya Kaf Suresi gibi sureleri okumayı tercih etmiştir. Ancak imam dilediği sureyi okuyabilir; genellikle Kevser, İhlas gibi kısa sureler de okunmaktadır.
• Teşehhüd Duaları: Ettehiyyatü, Salli-Barik ve Rabbena duaları son oturuşta okunur.
• Teşrik Tekbirleri: Namazın farzı veya vacibi olmamakla birlikte, namaz sonrasında hep bir ağızdan getirilen Teşrik Tekbirleri bayram namazının ruhunu yansıtan en önemli zikirdir.

Kurban Bayramı Namazı Ne Zaman Kılınır?

Kurban Bayramı namazı, Kurban Bayramı'nın birinci günü sabahleyin güneşin doğmasından yaklaşık 45-50 dakika sonra, kerahet vaktinin çıkmasıyla (İşrak vakti) kılınır. Bu vakit, güneşin ufukta bir mızrak boyu yükseldiği zamandır. Namaz vakti şehirlere göre değişiklik gösterdiği için Diyanet İşleri Başkanlığı'nın veya yerel müftülüklerin ilan ettiği saatler esas alınmalıdır. Namaz vaktine kadar camide Kur'an dinlemek, zikirle meşgul olmak ve vaazı dinlemek vaktin bereketini artırır.

Kurban Bayram Namazından Sonra Neler Yapılır?

Namazın selamla bitmesinin ardından hemen kalkıp gitmek uygun değildir; zira bayram namazının tamamlayıcısı olan "Bayram Hutbesi"ni dinlemek sünnettir.

1. Hutbe Dinlemek: İmam minbere çıkarak bayramın anlam ve önemini anlatan hutbesini okur. Hutbe esnasında konuşulmaz, selam alınıp verilmez ve huşu içinde dinlenir.
2. Teşrik Tekbirleri: Hutbe bittikten sonra veya namazın hemen ardından cemaatle birlikte yüksek sesle Teşrik Tekbirleri getirilir.
3. Musafaha (Bayramlaşma): Namaz ve dua faslı bittikten sonra müminler birbirleriyle musafaha ederek (tokalaşarak/kucaklaşarak) bayramlaşır, "Allah kabul etsin" temennilerinde bulunur. Küslerin barışması, dargınlıkların son bulması için en güzel an bu andır.
4. Kabir Ziyareti: Namaz çıkışında geçmişlerimizin kabirlerini ziyaret etmek, onlara Yasin-i Şerif ve dualar okumak vefalı bir müminin şiarıdır.
5. Kurban Kesimi: Namaz kılınmadan kurban kesilmez. Namazın edasından sonra kurban kesim işlemine başlanır.

Kurban Bayramı Namazında Teşrik Tekbirleri

Kurban Bayramı'nın en önemli şiarlarından biri olan Teşrik Tekbirleri, Hz. İbrahim (a.s) ve oğlu Hz. İsmail (a.s) kıssasına dayanan köklü bir sünnettir.

Okunuşu: "Allahu ekber Allahu ekber, Lâ ilâhe illallahu vallahu ekber. Allahu ekber ve lillahi'l-hamd."

Anlamı: "Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Allah'tan başka ilâh yoktur. O Allah her şeyden yücedir, Allah her şeyden yücedir. Hamd Allah'a mahsustur."

Bu tekbirler, sadece bayram namazında değil, Arife günü sabah namazından başlayarak Bayramın 4. günü ikindi namazına kadar (toplam 23 vakit) her farz namazın selamından sonra bir defa getirilmesi vaciptir.

Kurban Bayramı Namazının Hükmü Nedir?

Hanefi mezhebine göre Kurban Bayramı namazının hükmü, Cuma namazı kendisine farz olan kimseler için vaciptir. Şafi mezhebine göre ise "müekked sünnet" hükmündedir. Vacip olması, bu ibadetin farz kadar kesin delillerle sabit olmamakla birlikte, terk edilmesinin günah olduğu ve Müslümanların bu ibadete büyük bir hassasiyet göstermesi gerektiği anlamına gelir. İslam toplumu olarak bu namazı eda etmek, dinin sembollerini ayakta tutmak demektir.

Kurban Bayram Namazı Kimlere Vaciptir?

Kurban Bayramı namazının bir kimseye vacip olabilmesi için belirli şartları taşıması gerekir. Bu şartlar Cuma namazının farz olma şartlarıyla aynıdır:

1. Müslüman olmak: İbadetin ilk şartı imandır.
2. Erkek olmak: Hanefi mezhebine göre kadınlara bayram namazı vacip değildir, ancak katılmalarında bir sakınca yoktur, bilakis teşvik edilir.
3. Akıllı ve ergenlik çağına ulaşmış olmak.
4. Hür olmak: Özgürlüğü kısıtlanmış kişilere vacip değildir.
5. Mukim olmak: Yolcu (seferi) olanlara vacip değildir, ancak kılarlarsa sevabına nail olurlar.
6. Sağlıklı olmak: Namaza gidemeyecek kadar hasta veya mazeretli olmamak.

Kurban Bayramı Namazı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Bayram namazı yılda iki defa kılındığı için bazı hususlar zihinlerde soru işareti oluşturabilir. Efendi Derneği olarak en çok merak edilen soruları sizler için cevaplandırdık.

Kurban Bayramı Namazı Evde Tek Başına Kılınır mı?

Hayır, Kurban Bayramı namazı evde tek başına kılınmaz. Bayram namazının sahih olabilmesi için cemaatle kılınması şarttır. Bu namazın ruhu, Müslümanların bir araya gelmesi, birlik ve beraberlik içinde Rablerine yönelmesidir. Pandemi veya mücbir sebepler dışında, bu namaz mutlaka camilerde veya namazgahlarda cemaatle eda edilmelidir.

Bayram Namazına Geç Kalan Kişi Ne Yapmalıdır?

Bayram namazına geç kalan kişi, imam selam vermediği sürece namaza dahil olabilir.

• Eğer imam rükuda iken yetişirse, niyet edip tekbir alır ve rükuya gider; o rekatı kılmış sayılır.
• Eğer birinci rekatın rükusundan sonra yetişirse, imam selam verdikten sonra kalkar, kılamadığı rekatı üzerindeki vacip olan tekbirleriyle birlikte tek başına tamamlar.
• İmam selam verdikten sonra camiye gelen kimse için artık bayram namazı bitmiştir, bu kişi kendi başına bayram namazı kılamaz. Ancak dilerse iki veya dört rekat "Duha (Kuşluk) Namazı" kılarak o vaktin feyzinden istifade edebilir.

Bayram Namazının Kazası Var mıdır?

Bayram namazı, belirli bir vakitte ve cemaatle kılınan bir namaz olduğu için, kaçırıldığı takdirde tek başına kazası yapılamaz. Şayet bir belde halkı veya cemaatin tamamı mazeretleri sebebiyle (örneğin havanın çok aşırı yağışlı olması veya vaktin belirsizliği gibi) birinci gün bayram namazını kılamazlarsa, Kurban Bayramı namazı ikinci gün aynı vakitte kılınabilir. Ancak bireysel olarak kaçıran kişi kaza edemez.

Teşrik Tekbirlerini Unutursak Ne Olur?

Teşrik tekbirleri (Arife günü sabahından Bayramın 4. günü ikindisine kadar) farz namazlardan sonra getirmek vaciptir. Eğer bir kimse namazdan sonra tekbir getirmeyi unutur ve henüz yerinden kalkmamış, dünya kelamı konuşmamışsa hemen tekbirini getirir. Ancak namazdan sonra konuşmuş veya camiden çıkmışsa artık o vakit için tekbir düşmüştür.

Unutarak terk etmekten dolayı kişiye günah yazılmaz ancak hatırladığı anda istiğfar etmesi güzeldir. Kasten terk etmek ise vacibi terk etmek olduğundan günahtır ve tövbe gerektirir.