Cemaziyelevvel Ayı

Cemaziyelevvel, Rebiülahir ayından sonra, Cemaziyelahir ayında önce gelen Hicri takviminin 5. ayıdır. Arapçadaki aslı “cumâdelûlâ”dır. Cumâdâ kelimesi “soğuk” ve “kurak” anlamlarına gelir. Cahiliye döneminde farklı bir isimle anılan bu ay, İslamdan sonra “cumâdelûlâ” olmuştur. Soğuk ayların ilki, başlangıcı demektir. Türkçede ise zamanla Cemaziyelevvel söylenişini almıştır.

Osmanlı dönemi evraklarında cemazeyn kullanımını görüyoruz. Ayrıca bu ay, Türkçeye güzel de bir deyim armağan etmiştir. “Senin evveliyatını bilirim” anlamına gelen “cemaziyelevvelini bilirim” deyimi Osmanlı döneminde sıklıkla kullanılmış ve günümüz Türkçesine kadar gelmiştir.

Cemaziyelevvel ve ardından gelen Cemaziyelahir ayı, mübarek üç aylar olarak bilinen Recep, Şaban ve Ramazan ayından hemen önce gelir. Üç aylara tertemiz bir şekilde girmek isteyen Müslümanlar bu aylar içinde bol bol ibadetle meşgul olur, işlediği günahlardan ötürü samimi bir yakarışla Allah’tan affını diler. Bu yüzden Cemâziyelevvel ayı “Büyük Tövbe Ayı” olarak da bilinir.

Cemaziyelevvele “Büyük Tövbe Ayı” denmesinin bir sebebi daha vardır. Özellikle Hz.Ömer ve Hz. Ali’nin halife olduğu dönemlerde, İslam alemini derinden etkileyen hadiseler yaşanmış, bunun neticesinde birçok Müslüman hayatını kaybetmiştir.

Hem geçmişte yaşanan olaylardan ders çıkarmak hem de mübarek üç aylara temizlenmiş bir şekilde girmek için bu ay ibadetle geçirilir ve Allah’tan af dilenir.

Cemaziyelevvel Ayının Önemi Nedir?

Hicri takvimde yer alan aylardan bazıları, Müslüman alemi için önemli bir yere sahiptir. Bunlardan biri de Cemaziyelevvel ayıdır. Zira İslam tarihini hem sosyal hem siyasal hem de kültürel anlamda etkileyen birçok mesele bu ay içinde cereyan etmiştir. Peygamber Efendimizin ilmin kapısı dediği ve İslam’ın 4. halifesi olan Hz. Ali, Hz. Fatıma validemiz ve Ca‘fer es-Sâdık bu ay içerisinde dünyaya gelmiştir. İslam’ın 2. Halifesi olan adaletin sembolü Hz. Ömer de bu ayda halife olmuştur.

Bu ay içinde gerçekleşen diğer önemli bir hadise de “Cemel Vakası”dır. Hz. Ali ile Hz. Aişe arasındaki bazı anlaşmazlıklar sebebiyle ortaya çıkan ve Müslümanlar arasındaki ilk iç savaş olan Cemel Vakası yaşanmış ve bunun birçok siyasi ve sosyal neticesi olmuştur.

Genellikle miladi 19 Mayıs 1453 olarak bildiğimiz İstanbul’un fethi de “20 Cemâziyelevvel 857” yani bu ay içinde gerçekleşmiştir.

Cemaziyelevvel ayı İslam tarihinde büyük izler bırakmış, birçok bakımdan son derece önemli bir aydır. Hatta Araplar arasında, İslam dünyasında iz bırakan birçok hadisenin bu ay içinde yaşanmasına gönderme yapan bir söz vardır: “Hayret verici pek çok olay Cumâdâ ile Receb arasında meydana gelir.” 

Cemaziyelevvel Ayı Ne Zamana Denk Geliyor?

Hicri takvim ay yılını esas alırken, Miladi takvim güneş yılını esas alınır. İki takvimin hesaplanmasından kaynaklı, dini gün ve tarihlerde bazı kaymalar meydana gelir. İçinde bulunduğumuz 2024 yılını esas alacak olursak Cemaziyelevvel ayı, 3 Kasım 2024 ila 1 Aralık 2024 arasına denk gelmektedir.

Cemaziyelevvel Ayının Faziletleri Nelerdir?

Cemaziyelevvel, İslam alemi için büyük tövbe ayı olarak bilinir. Müslümanların Allah’a daha fazla yöneldiği, tövbe ve istiğfarla dolu bir aydır. İnanlar, Kuran’ın: “… Ey mü’minler, hepiniz Allah’a tevbe edin, umulur ki kurtuluşa erersiniz!” emri doğrultusunda bu ayı günahlarından arınmak ve kurtuluşa ermek için bir fırsat olarak görürler.

Bu ayda yapılan ibadetler, Allah’a daha çok yönelme açısından önemlidir. Kılınan namazlar, çekilen zikirler, edilen dualar 3 aylara temiz ve manevi olarak hazır girilmesini sağlar.

Cemaziyelevvel Ayı Namazı

Cemaziyelevvel ayını ihya etmek amacıyla yapılan en önemli ibadetlerden biri namazdır. Bu namaz Allah tarafından farz kılınmayan, isteyenlerin Allah’ın rızasını kazanmak amacıyla kıldıkları nafile bir namazdır. Kişinin isteğine bağlı olarak 2 veya 4 rekat olarak kılınabilir. Namaz sonrası yapılan dua ve istiğfarlar, namazın faziletini daha çok arttırır.

Cemaziyelevvel Ayı Namazı Ne Zaman Kılınır?

Cemaziyelevvel ayı, 3 Kasım 2024 Pazar gününe denk gelmektedir. Bu ay içinde kılınacak namazların belirli tarihleri bulunur. Nafile namazlar; bu ayın  ilk gecesi, ilk günü, 3. 21. ve 27. gecesinde eda edilmelidir. İlk gece namazı, 2 Kasım Cumartesi’yi 3 Kasım Pazara bağlayan gecede kılınır. İlk gün namazı ise pazar günü kılınmalıdır.

Pazar günü, yani ayın ilk gününde kılınacak gündüz namazının haricinde kılınacak gece namazları, akşam ile yatsı namazı arasında kılınır. Ancak isteyenler yatsı namazından sonra da kılabilir.

Cemaziyelevvel Ayı Namazı Nasıl Kılınır?

Cemaziyelevvel ayı namazının kendine has bir namaz kılma şekli bulunmuyor. Diğer kılınan nafile namazlar gibi kılınabilir. Ancak namaz içinde okunan kendine özgü dua ve sureler bulunur.

Cemaziyelevvel Ayı Namazına Nasıl Niyet Edilir?

Bilindiği üzere farz olan beş vakit namaz, cuma namazı vs. namazların kendine has niyetleri bulunmaktadır. Ancak Cemaziyelevvel ayı namazı, farz değil nafile bir namazdır. Bu yüzden diğer nafile namazlarda olduğu gibi: “Niyet ettim Allah rızası için nafile namazı kılmaya” diye niyet edilir. Ardından Allah-u Ekber denilip tekbir alınır ve namaza başlanır.

Cemaziyelevvel Ayı Namazı Kaç Rekattır?

Bu ay içinde kılınacak namazların rekat sayısı, günlere göre değişiklik gösterir. Örneğin ilk gece namazı 2 rekat, ilk gündüz namazı 4 rekat, üçüncü gece kılınacak namaz 20 rekat, yirmi birinci gece kılınacak namaz 2 rekat ve yirmi yedinci gece kılınacak namaz ise 8 rekattır. Bütün vakitlerde kılınacak namaz ise toplamda 36 rekata tekabül eder. İlk gece ve yirmi birinci gece namazı dışındaki namazlar, yani 2 rekattan fazla olanlar, ikişer rekat haline kılınarak eda edilir.

Cemaziyelevvel Ayı Namazı Farz Mıdır?

Cemaziyelevvel ayı namazı, Kuran’ı Kerimde yer alan ve açıkça Allah’ın kılmasını emrettiği, kulun borcu olan bir namaz değildir. Bu ay, kulun  kendi isteğiyle Allah’a yöneldiği, ona kalpten dua ettiği ve samimi bir şekilde tövbe istiğfar yaptığı bir aydır. O yüzden kılınacak namazlar, nafile namaz olarak kabul edilir.

Cemaziyelevvel Ayının İlk Gecesi Kılınacak Namaz

Cemaziyelevvel içinde bulunduğumuz 2024 yılını esas alacak olursak 3 Kasım 2024 Pazar günü başlamaktadır. Hicri takvime göre bir gün, ondan önceki geceyle başlar ve gündüzü ile devam eder. Tıpkı cuma gününün, perşembe akşam namazı ile başlayıp cuma günü ikindi vaktinin bitimi ile sona ermesi gibi. Bu yüzden ilk gece namazı 2 Kasım Cumartesi gecesi kılınmalıdır.

Bu gece kılınacak namaz, 2 rekat olarak eda edilir. İlk rekatta Fatiha ardından Cuma suresi, ikinci rekatta da Fatiha ve Müzzemmil suresi okunur.

Cemaziyelevvel Ayının İlk Günü Kılınacak Namaz

3 Kasım Pazar Cemaziyelevvelin ilk günüdür. Bundan dolayı ilk gün namazı pazar günü kılınmalıdır. Namaz toplamda 4 rekattır. Her rekatta önce Fatiha ardından 7 kere Nasr suresi okunur.

Cemaziyelevvel Ayının 3. Gecesi Kılınacak Namaz

Bu gece, Müslümanlar arasında ihya edilmesi gereken önemli bir gece olarak kabul edilir. Zira birçok İslam alimi bu geceyi fazilet bakımından Kadir gecesiyle eşdeğer görmüşlerdir.

Toplamda 20 rekat olan namaz, ikişer rekat halinde kılır ve her rekatında Fatiha ardından 10 tane Kadir suresi okunur.

Hem kılınan namazın faziletini artırmak, hem de Allaha yaklaşmak için namaz sonrası şu duanın yapılması tavsiye edilir:

“Ey büyük olan Allah’ım azametinle daima her şeyden büyük oldun. Bütün azametler sadece senin azametinde toplanmıştır. Ya azim olan Rabbim!”

Cemaziyelevvel Ayının 21. Gecesi Kılınacak Namaz

Evliyaullahın çoğunluğu, kemalat mertebelerini bu gecede tamamlamıştır. O yüzden bu gecenin manevi önemi büyüktür. Kılınacak namaz 2 rekattır. Her rekatta 1 Fatiha ardından istenilen zammı suresi okunarak namaz eda edilebilir.

Cemaziyelevvel Ayının 27. Gecesi Kılınacak Namaz

Bu ayın 27. gecesi de yine büyük öneme sahiptir. Toplamda kılınması gereken rekat sayısı 8’dir. 2 defa dörder rekat şeklinde, her rekatta 1 Fatiha ve 1 Duha suresi okunarak kılınır.

Namazın ardından “Sübbühün, Kuddüsün Rabbüna ve Rabbül melaiketi ver ruh”  şeklinde zikir edilir.

Cemaziyelevvel Ayında Yapılacak Zikirler

Zikir, müminlerin Allah’a olan sevgi ve bağlılığını artıran ve O’nun merhametini ve sonsuz kudretini hatırlamamıza vesile olan bir ibadettir. Özellikle tövbe ayı olarak kabul edilen bu ayda bol bol zikir çekmek gerekir.

Bu ay boyunca şu zikirlerin çekilmesi tavsiye edilir:

“Sübbuhun kuddusün rabbül melaiketi ver ruh”

(Allah-ü Teala bütün noksan sıfatlardan münezzeh ve mukaddestir. Meleklerin ve Cebrail’in Rabbidir.)

“Sübhânallahi ve bihamdihi, estağfirullahe ve etübu ileyh.

(Allah’ı tesbih ederim ve O’na hamd ederim, Allahu Teala’dan mağfiret dilerim ve O’na tevbe ederim.)

“Sübhanellâhi ve bihamdihi sübhanallahil Azim”

(Allah’a hamd ederek O’nu noksanlıklardan tenzih ederim, Yüce Allah’ı tenzih ederim)

“Bismillahillezi la yedurru ma’asmihi şey’ün fil erdi ve la fissemai ve hüves-semi’ul alim.” (Allah’ın yüce ismine sığınana yerde ve gökte hiçbir şey zarar veremez! O, her şeyi işitir ve her şeyi bilir.)

Bunların yanı sıra isteyen esmayıhüsna ile veya Kuran-ı Kerim okuyarak Allahutaalayı zikredebilir.

Cemaziyelevvel Ayında Okunacak Dualar

Ömrün bereketi, düşmanlarından emin olmak, rızık bolluğu ve kötü ölümden korunmak için sabah akşam üçer kere şu duanın okunması tavsiye edilir:

Sübhanallahi mil’el mizan. Ve müntehel-ılmi ve mebleğar-rıza ve zinetel-arş

(Allahtaala’yı; Mizan’ın dolusunca, ilminin hudutsuzluğunca, rızasına erinceye dek ve arş-ı alanın ağırlığınca tesbih (noksan sıfatlardan münezzeh, kemal sıfatlarla mevsuf olduğunu kabul) ederim.)

Bunun yanı sıra her müminin Allah ile kurduğu bağ kendine özeldir. O yüzden kalpten bir yakarışla Yüce Allah’a istediği şekilde dua edebilir.

Cemaziyelevvel Ayının 3. Gecesi Okunacak Dua

Sıkıntı ve belalardan kurtulmak, günahlardan temizlenmek ve Allah’a yaklaşmak isteyen müminler, tövbe ayı olarak bilinen Cemaziyelevvel ayında bol bol dua eder.

3. gece kılınacak namazdan sonra şu dua yapılır: “Ey büyük olan Allah’ım azametinle daima her şeyden büyük oldun. Bütün azametler sadece senin azametinde toplanmıştır. Ya azim olan Rabbim!”

Yine Peygamber Efendimizin yaptığı günlük dualar da bu ay için de yapılabilir.

Cemaziyelevvel Ayının 21. Gecesi Okunacak Dua

Cemaziyelevvel Ayının 21. gecesi okunacak özel bir dua bulunmamaktadır. Diğer günlerde yapılan dualar, Peygamber Efendimizin yaptığı günlük dualar ve kişinin istediği dualar yapılabilir.

Cemaziyelevvel Ayının 27. Gecesi Okunacak Dua

Cemaziyelevvel Ayının 27. Gecesi, fazilet bakımdan mübarek üç aylardan olan Recep ve Şaban ayının 27. gecesi gibidir. Bu gecede okunacak özel bir dua bulunmamaktadır. Ancak Allah’ın affına sığınmak ve günahlardan arınmak için diğer günlerde yapılan dualar, Peygamber Efendimizin yaptığı günlük dualar ve kişinin istediği dualar yapılabilir.

Efendi Derneği Aracılığı ile Su Kuyusu ve Kurban Bağışı Yapmak İçin Bizimle İletişime Geçiniz!